นิเคอิ225(Nikkei 225) คืออะไร? ลงทุนหุ้นญี่ปุ่นผ่านดัชนีนิเคอิ225

ดัชนี Nikkei 225 เป็นหนึ่งในดัชนีที่สำคัญที่สุดในโลกโดยที่นักลงทุนสามารถใช้ดัชนี Nikkei 225 เป็นตัวชี้วัดสภาวะตลาดหุ้นของญี่ปุ่นโดยรวม ดัชนี Nikkei 225 นั้นประกอบไปด้วยหุ้นของ 225 บริษัทชั้นนำในญี่ปุ่นที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ Tokyo Stock Exchange เช่น Hitachi, Fujitsu, Panasonic, Sharp, Toyota ถ้าจะเทียบกันแล้วก็จะคล้ายกับดัชนี SET50 ของบ้านเราที่ประกอบไปด้วย 50 หุ้นชั้นนำอย่าง KBANK, PTT, CPF เป็นต้น

โดยดัชนี Nikkei 225 เริ่มใช้ตั้งแต่วันที่ 7 เดือนกันยายน 2493 หรือ 72 ปีก่อน ซึ่งถือได้ว่าเป็นดัชนีหุ้นที่เก่าแก่ที่สุดในเอเชีย โดยที่ดัชนีมีการคำนวนย้อนหลังไปจนถึงวันที่ 16 เดือนพฤษภาคม 2492 ซึ่งเป็นวันที่ตลาดหลักทรัพย์ญี่ปุ่นเปิดทำการอีกครั้งหลังจากสงครามโลกครั้งที่สอง โดยในตอนแรกนั้นตลาดหลักทรัพย์โตเกียวเป็นผู้จัดทำและคำนวนดัชนีก่อนแล้วจึงค่อยส่งมอบต่อให้หนังสือพิมพ์ Nihon Keizai Shimbun (The Nikkei) รับช่วงคำนวนและรายงานต่อเป็นประจำทุกวันตั้งแต่ปี 2513 เป็นต้นมา

จากข้อมูลดัชนีรายเดือนพบว่า ดัชนีได้เคยขึ้นไปถึงจุดสูงสุด ที่ระดับ 38,916 ณ สิ้นเดือนธันวาคมปี 2532 จากภาวะฟองสบู่ในตลาดหลักทรัพย์ญี่ปุ่นและลงไปแตะจุดต่ำสุดที่ระดับ 7,568 ณ สิ้นเดือนกุมภาพันธ์ 2552 หลังจากเกิดวิกฤติทางเศรษฐกิจ subprime crisis ในสหรัฐ 

โดย ณ วันที่ 17 ธันวาคม 2568 ดัชนี Nikkei 225 ปรับตัวเพิ่มขึ้นมาอยู่ที่ระดับ 49,512.28 จุด เพิ่มขึ้น 0.26% หรือ 128.99 จุด จากวันก่อนหน้า หลังเปิดตลาดที่ระดับ 49,413.19 จุด โดยระหว่างวันดัชนีทำจุดสูงสุดที่ 49,571.50 จุด และต่ำสุดที่ 49,077.81 จุด สะท้อนแรงซื้อกลับและความผันผวนของตลาดหุ้นญี่ปุ่นในช่วงเวลาดังกล่าว (ข้อมูลจาก Nikkei)

กราฟแสดงราคาดัชนี JPN 225 วันนี้

ตามข้อมูลจาก Nikkei Stock Average Index Guidebook (อัปเดต ณ วันที่ 3 ตุลาคม 2565) ดัชนี Nikkei 225 เป็นดัชนีหุ้นแบบ price-weighted index ซึ่งคำนวณจากหุ้นจำนวน 225 ตัว และมีการคำนวณมูลค่าดัชนีทุก ๆ 5 วินาทีในช่วงเวลาการซื้อขาย

ในการคำนวณ ดัชนีจะใช้ราคาหุ้นที่ผ่านการปรับด้วย Price Adjustment Factor (PAF) เพื่อทำให้ระดับราคาของหุ้นแต่ละตัวมีความสามารถเปรียบเทียบกันได้ โดยมีสูตรการคำนวณดังนี้:

• ราคาหุ้นที่ปรับแล้ว = ราคาหุ้น × ปัจจัยปรับราคา (PAF)

• มูลค่าดัชนี = ผลรวมของราคาหุ้นที่ปรับแล้ว ÷ ตัวหาร (Divisor)

PAF ถูกนำมาใช้อย่างเป็นทางการตั้งแต่เดือน ตุลาคม 2021 เพื่อปรับระดับราคาหุ้นของหลักทรัพย์ในดัชนีให้มีความเหมาะสมเชิงโครงสร้าง ก่อนหน้านั้น Nikkei ใช้วิธีปรับราคาหุ้นตามระบบที่เรียกว่า “presumed par value” แม้ว่าหุ้นญี่ปุ่นจะไม่มีมูลค่าที่ตราไว้ (par value) อย่างเป็นทางการแล้วก็ตาม

ระบบ par value ถูกยกเลิกภายหลังการแก้ไขกฎหมายพาณิชย์ของญี่ปุ่นในเดือน ตุลาคม 2001 อย่างไรก็ตาม ราคาหุ้นจำนวนมากยังคงสะท้อนโครงสร้างราคาที่อิงกับมูลค่าที่ตราไว้เดิม เช่น 50, 500 หรือ 50,000 เยน อีกทั้งความแตกต่างของหน่วยการซื้อขายระหว่างหุ้นที่ซื้อขายเป็น 1 หุ้น กับหุ้นที่ซื้อขายเป็นล็อตละ 100 หรือ 1,000 หุ้น ส่งผลให้ระดับราคาหุ้นมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญ ซึ่งไม่เหมาะสมต่อการนำมาใช้คำนวณดัชนีโดยตรง

ด้วยเหตุนี้ Nikkei จึงใช้ระบบ presumed par value โดยปรับราคาหุ้นขององค์ประกอบดัชนีให้เทียบเท่ามูลค่าที่ตราไว้สมมติที่ระดับ 50 เยน เพื่อรักษาความสอดคล้องและความถูกต้องของการคำนวณดัชนี และต่อมาได้พัฒนามาสู่การใช้ Price Adjustment Factor (PAF) ซึ่งช่วยเพิ่มความแม่นยำ ความยืดหยุ่น และความเป็นมาตรฐานในการคำนวณดัชนี Nikkei 225 ในปัจจุบัน

หลักเกณฑ์การคัดเลือกหุ้นเพื่อจัดทำดัชนี Nikkei 225 ในปี 2025 ยึดตามระบบ Periodic Review และ Extraordinary Replacement โดยให้ความสำคัญกับ สภาพคล่องของหุ้น และ ความสมดุลของอุตสาหกรรม เพื่อให้ค่าดัชนีสะท้อนสภาพตลาดและเศรษฐกิจของญี่ปุ่นได้อย่างต่อเนื่องและเป็นตัวแทนที่สุด

ดังนั้นหุ้นที่จะถูกนำเข้าไปรวมในการคำนวนมูลค่าดัชนีนั้นจะถูกคัดเลือกผ่านสองวิธีด้วยกันคือ 

1. การประเมินประจำปี (periodic review) 

2. การเข้าไปแทนหุ้นที่ถูกคัดออก (extraordinary replacement)

สำหรับการทบทวนประจำปีนั้นจะมีจัดขึ้นปีละสองครั้งในช่วงเดือนมกราคมและกรกฏาคมและมีผลบังคับใช้ในช่วงเดือน

เมษายนและตุลาคมตามลำดับ โดยหุ้นที่มีสภาพคล่องน้อยจะถูกคัดออกและหุ้นที่มีสภาพคล่องมากจะถูกนำเข้าไปรวมในดัชนี แทน โดยสภาพคล่องนั้นสามารถวัดได้จากสองปัจจัยคือมูลค่าการซื้อขายหุ้นโดยรวมและความผันผวนของราคาหุ้น หุ้นที่มีสภาพคล่องน้อยจะมีมูลค่าการซื้อขายน้อยและมีความผันผวนของราคาหุ้นสูงกว่าหุ้นที่มีสภาพคล่องมาก นอกจากสภาพคล่องแล้วการเลือกหุ้นเข้าดัชนีนั้นควรจะทำให้แต่ละอุตสาหกรรมมีจำนวนหุ้นที่สมดุลกันเพื่อให้ดัชนีนั้นสามารถใช้เป็นตัวแทนวัดสภาวะตลาดหุ้นและเศรษฐกิจของญี่ปุ่นได้อย่างใกล้เคียงที่สุด

สำหรับกรณีที่มีการเพิ่มหุ้นเข้าไปเพื่อแทนหุ้นที่ถูกคัดออกนั้นส่วนใหญ่จะเกิดขึ้นในกรณีที่หุ้นเดิมในดัชนีถูกถอดถอนออกจากตลาดหลักทรัพย์ ไม่ว่าจะมาจากการปรับโครงสร้างทางธุรกิจเช่น การถูกควบรวมกิจการหรือหุ้นถูกย้ายไปจดทะเบียนที่ตลาด

อื่นเป็นต้น ขั้นตอนการคัดเลือกหุ้นใหม่เข้ามาแทนที่ก็จะคล้ายกับกรณีทบทวนประจำปีคือเลือกจากปริมาณสภาพคล่องและจะต้องมาจากอุตสหกรรมเดียวกันกับหุ้นเดิมที่ถูกนำออกเพื่อทำให้จำนวนหุ้นในแต่ละอุตสาหกรรมยังคงจำนวนเท่าเดิม

ข้อมูลจากเว็บไซต์ของ Nikkei 225 Index Components - Nikkei Indexes แสดงให้เห็นว่าดัชนี Nikkei 225 นั้นประกอบไปด้วยหุ้นจาก 36 อุตสาหกรรมซึ่งถูกจัดรวมเป็น 6 หมวดหมู่ใหญ่ได้แก่ กลุ่มเทคโนโลยี การเงิน สินค้าอุปโภคบริโภค สินค้าทุน กลุ่มวัสดุและภาคการขนส่ง โดยข้อมูล ณ วันที่ 18 ธันวาคม 2568 หุ้นกลุ่มเทคโนโลยีนั้นจะมีน้ำหนักสัดส่วนมากที่สุดเกือบครึ่งหนึ่งของดัชนีตามมาด้วยหุ้นกลุ่มสินค้าอุปโภคบริโภคและวัสดุ ในขณะที่หุ้นกลุ่มการเงินและการขนส่งสาธรณูปโภคมีสัดส่วนน้อยที่สุดเพียงแค่ 2% ของดัชนี 

สัดส่วนและจำนวนหุ้นของแต่ละอุตสาหกรรมในดัชนี Nikkei 225

* ข้อมูล ณ วันที่ 18 ธันวาคม 2568

10 อันดับหุ้นที่มีสัดส่วนมากที่สุดในดัชนี Nikkei 225

ที่มา indexes.nikkei.co.jp

ดัชนี Nikkei 225 นั้นจะเคลื่อนไหวไปตามราคาของหุ้นแต่ละตัวที่ประกอบอยู่ในดัชนี ดังนั้นเราจะต้องดูว่าปัจจัยอะไรบ้างที่จะกระทบราคาหุ้นแต่ละตัว โดยปัจจัยหลักๆ ประกอบไปด้วย

1. เศรษฐกิจโลก 

เนื่องจากญี่ปุ่นเป็นประเทศที่เน้นการส่งออกเป็นหลัก ดังนั้นสภาวะเศรษฐกิจของประเทศคู่ค้าจึงส่งผลกระทบโดยตรงต่อเศรษฐกิจของญี่ปุ่น ข้อมูลจาก World Bank รายงานว่าญี่ปุ่นส่งออกไปประเทศสหรัฐอเมริกามากเป็นอันดับหนึ่ง ตามมาด้วยประเทศจีน ดังนั้นสภาวะเศรษฐกิจของ 2 ประเทศนี้จึงมีความสำคัญต่อเศรษฐกิจญี่ปุ่นมาก

2. เศรษฐกิจญี่ปุ่น 

เราจำเป็นต้องติดตามตัวเลขการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ (GDP) ถ้าเศรษฐกิจเติบโตได้ดี จะส่งผลให้บริษัทสามารถทำกำไรได้ดีขี้นและจะส่งผลบวกกับราคาหุ้นโดยตรง

3. นโยบายการเงิน 

การที่ญี่ปุ่นใช้นโยบายการเงินผ่อนคลายโดยกดให้อัตราดอกเบี้ยอยู่ในระดับต่ำจะช่วยลดต้นทุนการดำเนินงานให้กับบริษัทจดทะเบียนและเพิ่มระดับกำไรซึ่งจะเป็นผลดีต่อราคาหุ้น เราจำเป็นต้องจับตาทิศทางนโยบายทางการเงินว่าจะมีการเปลี่ยนแปลงในอนาคตหรือหรือมีการขึ้นดอกเบี้ยหรือไม่

4. นโยบายการคลัง 

ซึ่งเราดูที่การใช้จ่ายลงทุนภาครัฐและการเก็บภาษี การลงทุนภาครัฐที่มากและเก็บภาษีน้อยจะส่งผลกระตุ้นเศรษฐกิจและการประกอบการของบริษัทในแง่บวก โดยเฉพาะอย่างยิ่งอุตสาหกรรมที่ได้รับผลบวกจากนโยบายต่างๆของภาครัฐ

5. สภาวะของแต่ละอุตสาหกรรม

การเปลี่ยนแปลงโครงสร้างทางเศรษฐกิจ นโยบายภาครัฐ พฤติกรรมผู้บริโภค การแข่งขันในอุตสาหกรรม เป็นตัวอย่างของปัจจัยที่จะส่งผลกระทบต่อแต่ละอุตสาหกรรมโดยตรงที่เราควรคำนึงถึง โดยเฉพาะอย่างยิ่งอุตสาหกรรมเทคโนโลยีซึ่งมีสัดส่วนเกือบครึ่งของดัชนีโดยรวม ซึ่งจะได้รับผลกระทบมากถ้าระดับเงินเฟ้อสูงและมีการกีดกันทางการค้าระหว่างประเทศ เป็นต้น

6. ผลประกอบการของบริษัทจดทะเบียน

เป็นปัจจัยที่สำคัญที่ส่งผลโดยตรงต่อราคาหุ้น ซึ่งเราควรดูผลประกอบการของ 225 บริษัทที่อยู่ในดัชนีเป็นหลัก 

7. อัตราแลกเปลี่ยน 

เนื่องจากญี่ปุ่นเป็นประเทศที่เน้นการส่งออกเป็นหลัก ถ้าเงินเยนแข็งค่าจะทำให้สินค้าญี่ปุ่นดูแพงขึ้นในตลาดต่างประเทศ การขายสินค้าได้น้อยลงจะทำให้รายได้ของบริษัทจดทะเบียนลดลงและส่งผลให้ราคาหุ้นลดลงตามไปด้วย ในทางกลับกันถ้าเงินเยนอ่อนค่าจะทำให้สินค้าญี่ปุ่นมีราคาถูกลงในตลาดต่างประเทศทำให้ยอดขายเพิ่มขึ้น

8. ราคาน้ำมัน

ญี่ปุ่นเป็นประเทศที่พึ่งพาการนำเข้าน้ำมันมากและการที่ราคาน้ำมันโลกปรับตัวสูงขึ้นย่อมส่งผลต่อต้นทุนการผลิตและผลประกอบการบริษัทโดยตรง

1. เปิดโอกาศให้เราเราสามารถเป็นเจ้าของหุ้นของบริษัทยักษ์ใหญ่ต่าง ๆ ของญี่ปุ่นได้ทางอ้อม

ถ้าเราเชื่อมั่นว่าเศรษฐกิจญี่ปุ่นจะสามารถเติบโตได้ดีในอนาคตและต้องการซื้อหุ้นญี่ปุ่นแต่ไม่ต้องการเสียเวลาบริหารพอร์ตเอง เราสามารถลงทุนโดยตรงในดัชนี Nikkei 225

2. สภาพคล่องสูง

เนื่องจากหลักเกณฑ์การเลือกหุ้นเข้าสู่ดัชนี Nikkei 225 นั้นจะถูกเลือกจากหุ้นที่มีสภาพคล่องสูง ดังนั้นจะทำให้รายจ่ายในการทำธุรกรรมซื้อขายหุ้นแต่ละตัวในดัชนีต่ำ โดยมี bid-ask spread แคบ price impact น้อยทำในการลงทุนมีประสิทธิภาพมากขึ้น (สำหรับกรณีการลงทุนในกองทุนรวม)

3. กระจายความเสี่ยง

เราสามารถกระจายความเสี่ยงจากการลงทุนเฉพาะในตลาดประเทศไทยออกไปได้โดยการลงทุนในต่างประเทศ ถ้าประเทศไทยมีปัญหาด้านการเมือง ดัชนี SET50 อาจปรับตัวลงในขณะที่ ดัชนี Nikkei 225  จะไม่ได้รับผลกระทบ

อย่างไรก็ดีการลงทุนในดัชนี Nikkei 225 นั้นมีความเสี่ยงสูงเนื่องจากถึงได้ว่าเป็นหนึ่งในดัชนีที่มีความผันผวนมากที่สุดในตลาดซึ่งอาจทำให้เราต้องติดตามตลอดถ้าต้องการเทรดระยะสั้น แต่ความผันผวนที่มากก็นำมาซึ่งความเป็นไปได้ในการทำกำไรที่มากขึ้นด้วย

นอกจากการลงทุนซื้อหุ้นหุ้นญี่ปุ่นรายตัวโดยตรงแล้ว นักลงทุนยังสามารถลงทุนหุ้นญี่ปุ่นผ่านการลงทุนในผลิตภัณฑ์ทางการเงินที่ติดตามดัชนี Nikkei 225 ได้ ซึ่งวิธีนี้จะเหมาะกับนักลงทุนมือใหม่และนักลงทุนที่ไม่อยากเสี่ยงสูงมาก เนื่องจากการลงทุนในผลิตภัณฑ์ทางการเงินที่ติดตามดัชนี Nikkei 225 จะเหมือนกับการลงทุนในหุ้นของ 225 บริษัทชั้นนำในญี่ปุ่นที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ Tokyo Stock Exchange จึงมีประโยชที่ว่า สามารถช่วยเรากระจายความเสี่ยงในพอร์ตการลงทุนได้ ทำให้มีความเสี่ยงตำ่กว่าการลงทุนในหุ้นรายตัวโดยตรง

โดยเราสามารถลงทุนผ่านผลิตภัณฑ์ทางการเงิน 2 ชนิด คือ Exchange Traded Fund (ETF) และ Contract of Difference (CFD) 

1. Exchange Traded Fund (ETF)

บริษัทหลักทรัพย์จัดการกองทุนหลายแห่งเปิดให้ลงทุนในกองทุนรวมที่นำเงินไปลงทุนในหุ้นตามดัชนี Nikkei 225 เช่น กองทุนรวม KT-JPFUND-A ของ บลจ กรุงไทย, TMPJE ของ TMBAM Eastspring เป็นต้น

อย่างไรก็ดีการลงทุนใน Nikkei 225 Exchange Traded Fund มีความเสี่ยงที่ควรคำนึงถึงได้แก่ความเสี่ยงจากการดำเนินงานของผู้ออกหลักทรัพย์ ความเสี่ยงจากสภาพคล่อง ความเสี่ยงที่เกิดจากการที่กองทุนไม่สามารถลงทุนใน Nikkei 225 Exchange Traded Fund ได้อีกต่อไป ความเสี่ยงจากการเข้าทำธุรกรรมสัญญาซื้อขายล่วงหน้าของเงินลงทุนต่างประเทศ ความเสี่ยงจากอัตราแลกเปลี่ยน เป็นต้น

2. Contract of Difference (CFD) 

สัญญาซื้อขายส่วนต่างหรือ Contract of Difference เป็นตราสารทางการเงินชนิดหนึ่งที่เราสามารถทำกำไรจากการเคลื่อนไหวของราคาหุ้น ดัชนี และสินค้าโภคภัณฑ์ต่างๆโดยที่ตัวเราไม่จำเป็นที่จะต้องเป็นเจ้าของทรัพย์สินดังกล่าว เพียงแค่เราถือสัญญาไว้ เราก็สามารถทำกำไรได้ด้วยการวางหลักประกันเพียงแค่บางส่วน 

ยกตัวอย่างเช่นในกรณีนี้ เราไม่จำเป็นต้องมีเงินลงทุนสูงขนาดที่จะสามารถซื้อหุ้น 225 ตัวในดัชนี Nikkei 225 ได้ แต่ถ้าเราคาดว่าระดับดัชนีจะเพิ่มขึ้นให้เราซื้อ CFD ไว้ถ้าดัชนีปรับตัวสูงขึ้นเราจะสามารถทำกำไรโดยการขายและได้รับกำไรส่วนต่างเป็นเงินสดเข้าบัญชี แต่ถ้าราคาลดลงเราจะขาดทุนและต้องจ่ายค่าส่วนต่างเฉพาะที่ขาดทุน 

ซึ่งโดยรวมแล้วการซื้อขาย CFD เป็นการลงทุนที่ใช้เงินทุนต่ำ แต่ก็มีความเสี่ยงสูงเช่นเดียวกัน เนื่องจากการวางเงินประกันน้อยมากเมื่อเทียบกับมูลค่าเงินลงทุนจริง เช่น 1 ต่อ 100 ซึ่งหมายความว่า มีเงินวางประกันไว้ 100 บาท จะสามารถเก็งกำไรดัชนีมูลค่า 10,000 บาทได้ หากมูลค่าดัชนีผันผวนเพียงเล็กน้อย ก็อาจทำให้เงินประกันที่วางไว้หมด จนถูกบังคับปิดสัญญาอย่างรวดเร็วหรือขายขาดทุนค่อนข้างมาก ซึ่งจะต่างจากการถือครอง ETF ที่เรามีส่วนเป็นเจ้าของหุ้นโดยตรง การลงทุน CFD นั้นสามารถทำผ่านโบรกเกอร์ต่าง ๆ เช่น Mitrade เป็นต้น